M23 na Kinshasa bagiye gusubira mu biganiro i Doha vuba

 

Umujyanama mukuru wa Perezida Trump kuri Afurika avuga ko ibiganiro hagati ya leta ya Kinshasa na M23 bishobora kugera "ku cyiciro cya nyuma" muri iki cyumweru, gusa amakuru avuga ko intumwa z'impande zombi zisubira i Doha mu mpera z'iki cyumweru.

Massad Boulos avuga ko ibi biganiro kuri iyi nshuro "twizeye ko bizaba ari ibya nyuma".

Yabwiye ikinyamakuru France24 ati: "Kuri iyi nshuro ibihugu bizaba bihagarariwe n'abategetsi bakomeye kurushaho ku mpande zombi, natwe tuzaba duhari."

Ibi biganiro byahagaze mu ntangiriro z'ukwezi gushize ubwo intumwa zavaga i Doha "nta ntambwe nini itewe", ibiro ntaramakuru Reuters byemeje ko umuhuza [minisiteri y'ububanyi n'amahanga ya Qatar] yahaye intumwa z'impande zombi inyandiko y'ibanze y'amasezerano y'amahoro ngo zijye kuyiganiraho n'abakuru bazo.

Nyuma y'amasezerano y'amahoro ya Washington hagati ya leta y'u Rwanda na leta ya DR Congo yo mu kwezi gushize, hategerejwe cyane icyo Kinshasa na M23 na bo bazageraho i Doha mu murwa mukuru wa Qatar.

Mu ijambo aheruka gushyikiriza, Perezida Félix Tshisekedi yashimiye ubuhuza bukorwa "mu ibanga" bwa Qatar. Ni byo koko, si amakuru menshi yagiye ava i Doha mu biganiro byabaye mu kwezi kwa kane n'ukwa gatanu byahuje M23 na Kinshasa.

Ku nshuro ya mbere, ku wa kane umutwe wa AFC/M23 wagaragaje urutonde rw'ibintu umunani usaba leta ya Kinshasa muri ibyo biganiro.

Mu kiganiro n'abanyamakuru, uyu mutwe washinje Kinshasa "kudaha imbaraga" ibiganiro bya Doha, no kudashaka kumva ibyo usaba.

Abakuriye AFC/M23 ku wa kane bavuze ko biteguye gusubira ku meza y'ibiganiro i Doha.

Mu kiganiro yahaye abanyamakuru ku wa kane, Thérèse Kayikwamba, Minisitiri w'ububanyi n'amahanga wa DR Congo, yavuze ko nta byinshi yavuga ku biganiro bya Doha biteganyijwe, ko bazabyitabira kandi bizeye ko bizagenda neza.

Gusa ibi biganiro bigiye kuba, biboneka ko ubu noneho hari igitutu cya Amerika, nk'undi muhuza ushaka ko aya makimbirane arangira vuba - ku bw'inyungu bwite za politike kuri Donald Trump n'ubutegetsi bwe n'inyungu z'ubukungu za Amerika n'iz'ibi bihugu bishyamiranye, nk'uko abasesenguzi bamwe babivuga.

Massad Boulos, yabwiye abanyamakuru ku wa kane ko Amerika yitegura kwakira inama izahuza Perezida Paul Kagame w'u Rwanda na Félix Tshisekedi wa DR Congo i Washington mu mpera z'uku kwezi kwa Nyakanga, kandi avuga ko Washington yizeye ko ibiganiro bya Doha bizaba byarageze ku bwumvikane.

Nyuma y'amasezerano y'amahoro hagati ya Kinshasa na Kigali, hari impungenge ziri kugaragarira mu magambo y'abanyapolitike b'impande zombi hamwe n'imirwano ya hato na hato ikomeje mu ntara za Kivu y'Epfo na Kivu ya Ruguru hagati ya M23 n'abarwanyi ba Wazalendo bo ku ruhande rwa leta ya Kinshasa.

Izo mpungenge zishingiye ahanini ku buryo ayo masezerano azashyirwa mu bikorwa, aho abategetsi i Kinshasa bavuga ko u Rwanda rugomba kuvana ingabo zarwo muri DR Congo, Kigali na yo ikavuga ko DR Congo igomba kubanza gusenya umutwe wa FDLR kugira ngo na yo [Kigali] ibone "gukuraho ingamba z'ubwirinzi" ivuga ko yafashe.

Massad Boulos avuga ko amasezerano yasinywe i Washington agomba kubahirizwa "vuba", akavuga ko umutwe wa FDLR "ushobora gusenywa mu gihe cy'amezi" gusa.

Ku wa kane Minisitiri Kayikwamba, avugana n'abanyamakuru, yibajije "niba koko FDLR iteye inkeke" u Rwanda, ati: "Niba koko ari ko bimeze…amasezerano ateganya uko bizakorwa tukawurangiza burundu, nk'uko tugomba kurangiza ikibazo cy'ingabo z'u Rwanda ziri muri RD Congo [kandi] ntacyo zahataye…bagomba gutaha."

Ku bireba AFC/M23, amaso ubu ahanzwe ibiganiro bya Doha bigiye gusubukurwa, gusa kuri iyi nshuro - uko bigaragara, ku gitutu cya Amerika cyo kugera ku bwumvikane no gusiganwa n'igihe.